Zalecenia PTFM nr GR/01/DO/2024 Testy kontroli jakości urządzeń stosowanych w mammografii cyfrowej – testy podstawowe

Kamil Kisielewicz, Michał Biegała, Ewa Fabiszewska, Marek Kijonka, Krzysztof Matuszewski, Katarzyna Pasicz, Witold Skrzyński, Marek Szewczuk, Paweł Wołowiec, Sławomir Wójcik, Sylwia Zielińska-Dąbrowska: Zalecenia Polskiego Towarzystwa Fizyki Medycznej nr GR/01/DO/2024. Testy kontroli jakości urządzeń stosowanych w mammografii cyfrowej – testy podstawowe, Inżynier Medyczny Fizyk. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Fizyki Medycznej, 1, 2024, 5-33.

Wstęp

Zgodnie z obowiązującym w Polsce ustawodawstwem, w szczególności z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 12 grudnia 2022 r. w sprawie testów eksploatacyjnych urządzeń radiologicznych i urządzeń pomocniczych – Dz.U. z 2022 r. poz. 2759 (zwanym dalej rozporządzeniem), dokonywanie systematycznej kontroli urządzeń radiologicznych i urządzeń pomocniczych stanowi nieodłączny element współczesnej, prawidłowej i bezpiecznej diagnostyki obrazowej. Wskazane powyżej rozporządzenie, w zakresie swojej regulacji, wdraża dyrektywę Rady 2013/59 Euroatom z 5 grudnia 2013 r., aktualizującą podstawowe normy bezpieczeństwa w celu ochrony przed zagrożeniami wynikającymi z narażenia na działanie promieniowania jonizującego. Celem wykonywania poszczególnych testów eksploatacyjnych wymienionych w ww. rozporządzeniu jest zapewnienie prawidłowego funkcjonowania urządzeń radiologicznych i urządzeń pomocniczych, co ma wpływ na ograniczenie dawek otrzymywanych przez pacjentów poddawanych procedurom medycznym z zastosowaniem promieniowania jonizującego, poprzez ograniczenie liczby obrazów powtórzonych i odrzuconych z powodu nieodpowiedniej jakości i wartości diagnostycznej. Kontroli podlegają parametry urządzenia radiologicznego i urządzeń pomocniczych, w tym płyt obrazowych w systemach CR (Computed Radiography), monitorów stosowanych do wyświetlania obrazów medycznych i drukarek stosowanych do tworzenia kopii cyfrowych obrazów medycznych. Niniejsze opracowanie dotyczy wykonywania testów podstawowych aparatów mammograficznych, w których rejestratorem obrazu są detektory cyfrowe (systemy DR – Digital Radiography), oraz aparatów mammograficznych, w których rejestratorem obrazu są płyty obrazowe (systemy CR – Computed Radiography). Opisany sposób wykonywania testów i kryteria oceny ich wyników są zgodne z załącznikami nr 1 i nr 2 do rozporządzenia. W kwestii monitorów stosowanych do prezentacji obrazów medycznych (załącznik nr 2 do rozporządzenia) odsyła się czytelnika do opracowania opublikowanego w języku polskim w ogólnodostępnym periodyku: Pol J Med. Phys Eng 2013;19(1):1-14, będącym czasopismem Polskiego Towarzystwa Fizyki Medycznej im. Cezarego Pawłowskiego, pod agendą którego powstały także niniejsze zalecenia. Testy podstawowe w mammografii powinny być obligatoryjnie wykonywane według załączników nr 1 i nr 2 do rozporządzenia najpóźniej od dnia 28 czerwca 2024 r. W tym dniu ustał okres przejściowy dopuszczający wykonywanie testów według załącznika nr 3 do rozporządzenia.